NAZWA I DEFINICJA PRAWNA

Małżeństwo

Małżeństwo (matrimonio) rodzi się w wyniku zawarcia umowy aktu małżeńskiego (acta de matrimonio).

Zgodnie z art. 113 kodeksu cywilnego: „Małżeństwo to uroczysta umowa, na mocy której mężczyzna i kobieta łączą się, aby razem żyć i prokreować”.

Małżeństwo może być cywilne lub religijne.

W małżeństwie strony nazywane są małżonkami (esposos lub conyuges).

Związek partnerski

Konkubinat lub związek partnerski w Kolumbii to unión marital de hecho, bardziej znany jako unión libre lub unión marital.

Zgodnie z ustawą 54 z 1990 r., związek partnerski jest zdefiniowany jako: „utworzony między mężczyzną a kobietą, którzy bez zawarcia małżeństwa tworzą wspólnotę stałego jednostkowego życia”.

Kolumbijski związek partnerski zatem rodzi się w wyniku wolnej woli partnerów do założenia trwałej i niepowtarzalnej wspólnoty życia. W związku z czym unión marital w Kolumbii jest legalne jako związek zarejestrowany i jako związek niezarejestrowany.

Związek partnerski jest czysto cywilny.

Strony w unión libre są nazywane stałymi partnerami (compañeros permanentes).

Pary jednopłciowe

Pary homoseksualne mogą w Kolumbii pełnoprawnie zawrzeć związek małżeński lub związek konkubencki, nawet jeśli jedną ze stron jest obcokrajowiec.

Związki homoseksualne w Kolumbii korzystają z dokładnie takich samych praw jak pary heteroseksualne, dlatego też cały artykuł można aplikować zarówno do par dwu lub jednopłciowych.

Obcokrajowiec w Kolumbii

Obcokrajowiec w Kolumbii może formalnie wstąpić w związek małżeński lub partnerski pod warunkiem, że drugą stroną jest obywatel Kolumbii.

Nie ma możliwości, aby ślub cywilny czy unión libre w Kolumbii wzięło dwóch obcokrajowców. Jeżeli są oni ten samej narodowości, to będą mogli wziąć ślub tylko w konsulacie swojego kraju, jeśli ich państwo dysponuje placówką dyplomatyczną na terenie Kolumbii. Np. dwoje Polaków może wziąć ślub w Ambasadzie Polski w Bogocie.

Bardzo ważne! Jak wyżej wspomniałam, unión libre prawnie zawiązuje się także bez zarejestrowania związku w urzędzie. Polak może być w niezarejestrowanym związku partnerskim z Kolumbijczykiem i otrzymywać wszelkie pochodzące z tego tytułu prawa. Jednak, aby otrzymać wizę małżeńską, wymagane jest potwierdzenie istnienia formalnego związku, co wymusza jego rejestrację w kolumbijskim urzędzie.

PRAWO MAJĄTKOWE

Kolejną ważną kwestią jaką należy wziąć pod uwagę przy decyzji: małżeństwo czy unión libre to prawo majątkowe.

Małżeństwo

Prawo majątkowe nabywa się w małżeństwie od początku.

Kiedy zawierane jest małżeństwo, rodzi się instytucja odpowiedzialna ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej zwana w Kolumbii spółką małżeńską (sociedad conyugal) chyba, że zawarta jest wcześniej rozdzielność majątkowa (tj. intercyza czyli capitulaciones). Przytaczając słowa notariusza, który formalizował akt małżeński pomiędzy mną a moim mężem: „To co twoje, jest jego i to co jego, jest twoje”.

Małżonkowie zachowują na własność tylko nieruchomość, którą posiadali przed zawarciem związku małżeńskiego oraz spadki.

Na mocy art. 1781 Kodeksu Cywilnego majątek ruchomy jednego małżonka sprzed zawarcia małżeństwa (np. akcje firm rodzinnych) generuje na korzyść drugiego małżonka wynagrodzenie w wysokości różnicy wartości, jaki majątek miał w momencie zawarcia małżeństwa, a jaki w momencie rozwodu.

Wszystkie nieruchomości i majątki ruchome zakupione w trakcie trwania małżeństwa, są traktowane jako wspólność majątkowa.

Związek partnerski

W związku konkubenckim formalnie zarejestrowanym zawiązuje się spółka majątkowa (sociedad patrimonial) po dwóch latach mieszkania razem, chyba że zawarta jest wcześniej rozdzielność majątkowa (capitulaciones). Spółka majątkowa oznacza, że nabyte aktywa należą do obojga stałych partnerów.

Bardzo ważne! W Kolumbii spółka majątkowa rodzi się także u pary, która mieszka razem ze sobą od minimum dwóch lat i nie jest związana innymi związkami małżeńskimi oraz nie posiada zarejestrowanego swojego związku partnerskiego! Innymi słowy, jeżeli mieszkałeś z Kolumbijką przez ponad dwa lata i w trakcie tego czasu kupiłeś nieruchomość, ale po tym czasie zdecydowaliście się rozstać, to eks partnerka może dochodzić przed sądem swoich praw do połowy wartości nieruchomości. Jedyne co może przed tym uchronić, to zawarta wcześniej intercyza.

Na mocy art. 3 ustawy 54 z 1990 r. stali partnerzy zachowują jako majątek osobisty wszystkie aktywa, ruchome lub nieruchome, które nabyli przed powstaniem związku partnerskiego.

Dziś stali partnerzy mają prawo do renty rodzinnej, dziedziczenia po partnerze, do części małżeńskiej i odszkodowania o charakterze cywilnym i administracyjnym, a także innych praw, które wcześniej były wyłączne dla małżonków.

Co się dzieje w przypadku, jeśli para mieszkała ze sobą od 18 miesięcy i po tym okresie zdecydowała się sformalizować związek partnerski? Kiedy następuje zawiązanie sociedad patrimonial? Teoretycznie dzieje się tak po 24 miesiącach od momentu zamieszkania, ale ponieważ w trakcie tego procesu para decyduje się wziąć unión marital de hecho, formalnie zawiązuje się dopiero w tym momencie. Ponieważ nie ma zgody co do ustalenia dokładnego terminu powstania konkubinatu, dlatego też, aby nie dopuścić do sporów, najbezpieczniejszą alternatywą jest podpisanie intercyzy przed wspólnym zamieszkaniem, a jeśli nie było to możliwe – to najpóźniej przed formalnym zawarciem związku partnerskiego.

ZAWARCIE ZWIĄZKU

Pierwszą różnicą, którą rzuca się w oczy przy rejestracji związku w Kolumbii jest brak urzędów stanu cywilnego, tak jak to ma miejsce w Polsce. Przyjrzymy się jak to wygląda.

Małżeństwo

W Kolumbii małżeństwo cywilne rejestruje się bezpośrednio u notariusza. Do rejestracji związku od obcokrajowca wymagane są: akt urodzenia i zaświadczenie o stanie wolnym.

Obydwa dokumenty muszą posiadać apostillę i tłumaczenie przysięgłe.

Związek partnerski

Związek partnerski unión marital de hecho można zarejestrować u notariusza, w ośrodku pojednawczym, w izbie handlowej lub przed sędzią.

Podobnie jak przy rejestracji małżeństwa, tak i w unión libre wymagane są od obcokrajowcy: akt urodzenia i zaświadczenie o stanie wolnym.

Obydwa dokumenty muszą posiadać apostillę i tłumaczenie przysięgłe.

Związek partnerski w wersji ekspresowej

Istnieje jeden wyjątek od reguły jesli chodzi o wymaganą potrzebną dokumentację, a właściwie jej brak.

Jest możliwe zarejestrowanie w Kolumbii związku partnerskiego przedstawiając jedynie paszport (!).

Dzieje się tak, jeśli unión libre rejestruje się w izbie handlowej. W Kolumbia Online od czasów pandemii organizujemy ekspresowo organizowane unión libre, bez zbędnych dokumentów wymaganych przy innych formach.

Z usługi tej skorzystało już wielu obcokrajowców różnych narodowości, którzy nie mieli czasu, nie chcieli załatwiać ze swojego kraju wymaganych dokumentów lub po prostu byłu im to na rękę.

REJESTRACJA W POLSCE

Prawnie zawarty w Kolumbii związek należy zarejestrować również w Polsce, zwłaszcza jeśli ma on wywołać efekty prawne również w kraju nad Wisłą.

Małżeństwo

Małżeństwo zarejestrowane w Kolumbii powinno się zarejestrować także w Polsce, zwłaszcza jeśli para chce skorzystać z prawa międzynarodowego dla wyboru nazwiska dla dzieci czy zdecydować się na prawo państwa, które będzie obowiązywać w przypadku rozwodu. Rejestracja jest pożądana jeśli kolumbijski małżonek będzie chciał otrzymać wizę małżeńską czy kartę pobytu w Polsce.

Rejestracji można dokonać samemu w urzędzie w Polsce lub poprzez konsulat w Bogocie.

Związek partnerski

W Kolumbii konkubinat podlega prawu, zatem jest legalny i może zostać (lub nie) oficjalnie zarejestrowany. Konkubinat w Polsce jest „pozbawiony legalnego węzła” i „związki takie (…) nie podlegają żadnej rejestracji”.

W związku z powyższym nie jest możliwa rejestracja kolumbijskiego unión libre w Polsce.

Co to oznacza dla kolumbijskiego stałego partnera, który jest w takim związku z obywatelem Polski? Że w Polsce nie może by traktowany jako prawny partner, nie może ubiegać się o polską wizę małżeńską, nie może na podstawie związku partnerskiego wystąpić o kartę pobytu i musi szukać innych sposobów (np. wiza pracownicza), jeśli jego celem jest zamieszkanie i pracowanie w Polsce. Pisząc kolokwialnie, kolumbijski związek unión libre w Polsce jest po prostu bezużyteczny.

ROZWÓD

„Wiesz, kogo poślubiasz, ale nigdy nie wiesz, z kim się rozwodzisz” – to powiedzenie odnosi się zarówno do par tej samej narodowości, jak i par o różnych paszportach.

Sprawa o tyle się komplikuje w przypadku osób o dwóch różnych narodowościach, że należy się zdecydować prawo kraju, które będzie obowiązywać, jeśli dojdzie do rozwodu. W przypadku małżeństwa decyzję można podjąć w momencie rejestracji kolumbijskiego małżeństwa w Polsce decydując się na prawo międzynarodowe. W przypadku związku partnerskiego, raczej będzie to prawo kolumbijskie, ponieważ to w Kolumbii następuje rejestracja związku konkubenckiego i w Polsce nie jest ono uznawane.

O ile w małżeństwie można się rozwieść bez rozwiązywania wspólnoty majątkowej od razu, to w przypadku unión libre istnieje ograniczenie w czasie.

Małżeństwo

Jak zostało wspomniane wyżej, w momencie podpisania aktu małżeńskiego zawiązuje się wspólnota majątkowa, którą w przypadku rozwodu można rozwiązać i majątek podzielić według obowiązującego prawa i uzgodnień między małżonkami. Do kwoty za wynagrodzenie dla prawnika, trzeba będzie doliczyć podatek.

Kiedy związek małżeński zostaje zlikwidowany, a długi zapłacone, to każdy z nich otrzymuje połowę majątku wynikający ze wspólnoty majątkowej. Jest prawdopodobne, że majątek podatkowy męża zostanie zmniejszony, a żony zwiększony (lub odwrotnie). W zależności od tego jak wyglądała wspólnota majątkowa, każdy z rozwodzących się będzie musiał zapłacić odpowiedni podatek.

Istnieje również opcja, że rozwodzący zdecydują się rozwiązać akt małżeński, ale nie wspólnotę majątkową. Wtedy kontynuują deklarowanie swoich dóbr przed urzędem podatkowym, tak jak do tej pory.

Związek partnerski

Jeżeli unión marital de hecho zostanie rozwiązana przed zawiązaniem się spółki majątkowej (czyli przed upływem 2 lat), to jej rozwiązanie traktuje się jakby była spółką prawną, a zatem w oparciu o kodeks handlowy.

Spółka majątkowa między stałymi partnerami zostaje rozwiązana za obopólną zgodą wyrażoną w akcie publicznym przed notariuszem lub w akcie podpisanym przed ośrodkiem pojednawczym, izbą handlową; wyrokiem sądu i/lub śmiercią jednego lub obu stałych partnerów. Wspomniany akt publiczny nazywa się declaración de disolución de sociedad patrimonial. Rozwiązujący spółkę mają tylko 1 rok na przeprowadzenie tej sprawy, nie warto więc zwlekać z decyzją.

Rozwód partnerów dla ślubu małżeńskiego

Co jeśli para najpierw zdecydowała się wstąpić w związek partnerski, a później chciałaby go zamienić na małżeństwo? Jest to absolutnie możliwe! Wystarczy najpierw rozwiązać unión libre, a następnie wejść w związek małżeński.

PROFESJONALNE DORADZWO W KOLUMBII

Na szczęście minęły już czasy kiedy Polacy i Polki działali po omacku w Kolumbii, próbując się rozeznać w kolumbijskiej biurokracji.

W Kolumbia Online zajmujemy się profesjonalnymi usługami doradczymi z zakresu migracji. Zaufali nam już różni obcokrajowcy z Europy, Ameryki Północnej i Południowej, Afryki i Azji.

Z jakich naszych usług możesz skorzystać jesli interesuje cię sformalizowanie związku w Kolumbii? Oto one:

• doradztwo w zakresie przygotowania dokumentacji do zawarcia małżeństwa lub związku partnerskiego w Kolumbii oraz w Polsce,
• unión libre expres (wcześniej znane jako union libre online),
• intercyza,
• doradztwo w sprawie wyboru i rejestracji nazwiska dla panny młodej i dzieci,
• rejestracja kolumbijskiego małżeństwa w Polsce,
• rozwiązanie unión libre,
• tłumaczenia przysięgłe dokumentów w Kolumbii lub w Polsce,
• wiza małżeńska,
• zorganizowanie uroczystości ślubnej czy odnowienia przysięgi małżeńskiej w Kolumbii,
• i wiele innych.

Jeżeli nie wiesz od czego zacząć i potrzebujesz konsultacji, skontaktuj się przez nasze kanały komunikacyjne.

Zastrzeżenie autorki

Powyższy artykuł został w głównej mierze opracowany w oparciu o prawnicze artykuły ze stron kolumbijskich oraz o przepisy prawne, jednak nie może stanowić podstawy prawnej do jakichkolwiek roszczeń. Artukuł ma na celu ogólne omówienie różnic pomiędzy małżeństwem, a związkiem partnerskim.

Nie jest aspiracją autorki artykułu udzielać porad prawnych, zwłaszcza w przypadku rozwodów. Jeśli para potrzebuje konsultacji prawnej, najlepszym wyjściem będzie zawsze konsultacja z kolumbijskim prawnikiem specjalizującym się w prawie rodzinnym, który po zapoznaniu się z osobistą historią, aktywami i pasywami oraz dziećmi rozwodzących się małżonków będzie mógł udzielić najlepszej porady w oparciu o aktualne prawo.